Vakantie als sabbatsrust

Vakantie: een tijd om weer bij jezelf te zijn, bij je familie, vrien­den en vreem­den. En mis­schien ook wat meer… bij Hem?

In het evan­ge­lie van Marcus staat een merk­waar­dig zinnetje. Ik heb het laat in mijn leven ontdekt, maar neem het sindsdien altijd mee op vakantie. Een mantra.

Jezus nodigt zijn apos­te­len uit het doen te laten en slechts te zijn.

De apos­te­len zijn terug­ge­ko­men van hun eerste zen­ding. Ze hebben veel ‘gedaan’: zo in beslag geno­men door het ‘werk’, “dat zij zelfs geen tijd had­den om te eten”. (Kan men het beter zeggen? Ook om over onze eigen­tijdse stress te spreken.) Toch zijn ze opgetogen. Ze hebben graag hun apos­to­lisch werk vervuld en ze komen Jezus ver­tellen over “alles wat ze hebben gedaan”.

Afstand

Maar, zoals het wel nog het geval is in het evan­ge­lie, gaat Jezus er verrassend niet op in. Hij vraagt niet naar “wat ze hebben gedaan”, om hun en­thou­sias­me te delen en hen aan te moe­digen om nog meer en beter te doen. Hij nodigt hen in tegen­deel uit tot afstand nemen:

Komt nu eens zelf mee, naar een eenzame plaats om alleen te zijn, en wat rust te nemen. 
(Marcus 6:30-31).

Dat ‘zelf” is hoogst merk­waar­dig. Niet alle ver­ta­lin­gen geven het weer. In de oor­spron­ke­lijke Griekse tekst staat het echter dui­de­lijk uitgedrukt: ‘humeis autoi’ – u zelf. Alsof ze zich­zelf verloren waren in al hun werk. Alsof ze weer tot zich­zelf moeten komen, na al hun doen. Merk­waar­dig even­eens de opeenstapeling van woor­den die zeggen waar en hoe zij tot zich­zelf moeten komen: eenzame plaats, alleen zijn, tot rust komen. Voor het ‘tot rust komen’ wordt in het Grieks een werk­woord gebruikt waar­mee de sabbatsrust wordt geduid en waaraan in het Neder­lands het woord ‘pauze’ is ontleend. “De zevende dag zal je niets doen”, lees ik in Exodus 20:10. Jezus nodigt zijn apos­te­len uit het doen te laten en naar een plaats te gaan waar ze kunnen zijn. Bij zich­zelf zijn. Alleen? Bij en met Hem… Bij en met elkaar?

Nachte­lijke boot­tocht

Inder­daad. Merk­waar­dig even­eens wat ik meen tussen de lijnen te mogen lezen: “Komt nu eens mee met mij”. Men gaat met iemand mee! Jezus neemt de apos­te­len mee ‘met Hem’, voor een nachte­lijke oversteek van het meer. Ik weet dat ’s anderendaags het volk op hen zal staan te wachten en dat ze weer aan het werk zullen moeten gaan. Maar is een nachte­lijke boot­tocht op een kalm meer met een briesje dat speelt in het zeil, niet een geschikte tijd om tot rust te komen? Bij Hem en bij elkaar. Samen in de boot?

In het woord vakantie is het Latijnse vacuum, leegte, besloten

De ‘eenzame plaats’ om er ‘alleen te zijn’, waartoe ik wordt uit­ge­no­digd om tot rust en tot mij­zelf te komen, is geen plaats van absolute afzon­dering. Het is een plaats waar ik van het doen kan afstand nemen om weer te kunnen zijn, te zijn met...

Samen-zijn

In het woord vakantie is het Latijnse vacuum, leegte, besloten. Zoals de Franse filosofe Catherine Clément schreef:

“De zevende dag is die van de leegte”, zegt een oude rabbijn tot een jongetje aan wie hij de sabbatrust uitlegt. “Einde­lijk houd je halt. Je doet niets. Slechts later kan je weer beginnen te doen. Want, zeg me, als je alleen en voort­du­rend maar doet, is dat wel leven?”

Vakantie: een tijd om weer te leven. Een tijd om er te zijn: bij mezelf, bij haar, bij hem, bij de kin­de­ren, bij vrien­den en vreem­den. En mis­schien ook wat meer… bij Hem? Een tijd van samen-zijn.

www.ignisweb­ma­ga­zine.nl